Baza inteligencji emocjonalnej – świadomość własnych emocji
Każde uświadomienie sobie tego, co czujemy prowadzi nas do lepszego zarządzania sobą i innymi!
W poprzednich odcinkach mini cyklu artykułów o inteligencji emocjonalnej mowa była o relacjach pomiędzy kierownikiem i pracownikiem. Pojawiają się w tych relacjach emocje. O ich rozpoznawaniu jest ten artykuł.
Świat emocji jest bardzo rozbudowany i skomplikowany. Podstawowych emocji, takich, które przeżywają wszyscy ludzie na świecie, niezależnie od kultury, w której się wychowali, zidentyfikowano siedem i są to: wstręt, pogarda, smutek, strach, złość, zaskoczenie oraz szczęście.
Jeśli weźmiemy pod uwagę stopień ich nasilenia, a także kombinacje między nimi, tworzy się wielki świat różnorodnych odczuć. Pierwszą umiejętnością w zakresie inteligencji emocjonalnej jest samoświadomość tych poruszeń emocjonalnych.
👉 Świadome odczuwanie emocji to rozpoznanie:
- co czuję w danym momencie , jaką emocję aktualnie przeżywam?
- gdzie ją odczuwam ( napięcie karku, „motyle w brzuchu”)?
- dlaczego odczuwam tę właśnie emocję?
- skąd się ona wzięła, co ją wywołało?
Najczęściej zauważamy irytację, złość, gniew. Uczucia te wywoływane są w sytuacjach, w których naruszone są nasze potrzeby emocjonalne i oczekiwania.
Studium przypadku
Zdenerwowałeś się na pracownika, który przekroczył termin oddania raportu. Zdenerwowałeś się, bo:
- naruszona została twoja potrzeba kontroli czyli, aby było tak jak chcesz?
- a może poczułeś się zlekceważony przez pracownika, a jego szacunek jest ci bardzo potrzebny?
- a może boisz się, że jeśli pracownicy będą notorycznie przekraczać terminy, twój szef uzna, że nie radzisz sobie na swoim stanowisku?
- a może jeszcze zbudziło się w tobie poczucie winy, że wyznaczyłeś nierealistyczny termin?
Jak widzisz pod samą złością kryje się sporo innych emocji, warto im się przyglądać!
🎯Samoświadomość własnych emocji jest ważna.
Z obserwacji różnych sytuacji typu pracownik- kierownik wiem, że inteligencja emocjonalna i jej baza, czyli samoświadomość, nie są niestety kluczową kompetencją kierowników.
Często szefowie pozbawieni tej umiejętności są postrzegani jako skuteczni. Są rzeczowi, mają strategiczne spojrzenie, potrafią określać swoje cele i osiągać je. Problem w tym, że działając bezrefleksyjnie i autorytarnie często tracą cennych pracowników i ich potencjał. Nie mając świadomości własnych odczuć, nie są w stanie rozpoznać i zrozumieć emocji pracowników.
Jest jeszcze jeden, bardziej egoistyczny powód do zaznajamiania się z własnymi uczuciami. Biologia, która sprawia poruszenie emocjonalne w naszym ciele wymaga powrotu do stanu uspokojenia. Jeśli to nie następuje, wszelkie napięcia odkładają się w mięśniach. Stąd potem bóle pleców, kręgosłupa, kontuzje przy uprawianiu sportu, bóle żołądka, a w najgorszym przypadku, zmiany nowotworowe.
❓Jak poprawić swoją emocjonalną samoświadomość?
Odpowiedzi są proste i trudne jednocześnie. Trzeba być uważnym na to, co się z nami dzieje. Warto też podsumowywać dzień wspomnieniem i refleksją nad przeżytymi w ciągu dnia emocjami i własną reakcją na nie.
Ta długa i żmudna droga doprowadzi z pewnością do zwiększenia świadomości. A krok następny to samoregulacja swoich odczuć i zachowań z nich wynikających.
Zbyt skomplikowane i trudne? Pewnie na początku tak. Pocieszające jest to, że samoświadomość można rozwijać.
Autor: Grażyna Machała, praktyk biznesu z trzydziestoletnim doświadczeniem, trener, coach.
👣 Inne artykuły o podobnej tematyce:
