Jak będzie działać fundacja rodzinna?

Coraz więcej przedsiębiorców i właścicieli firm zastanawia się, w jaki sposób zapewnić pomyślną kontynuację działania firmy w przyszłości, zachowując nad nią kontrolę rodziny.

Takim rozwiązaniem, które pozwala na przekazanie dorobku rodziny następnym pokoleniom przy jednoczesnym zachowaniu jedności i niepodzielności majątku, jest fundacja rodzinna. Fundacja rodzinna ma zabezpieczać finansowo przedsiębiorcę i jego rodzinę, także tych jej członków, którzy nie potrafią lub nie chcą angażować się w prowadzenie rodzinnego biznesu.

O celach fundacji rodzinnej piszemy więcej w artykule 👣  FUNDACJA RODZINNA – NADZIEJA FIRM RODZINNYCH.

❓ Jakie rozwiązania przewiduje ustawa o fundacji rodzinnej wprowadzana do polskiego systemu prawnego?

 

⛳  UTWORZENIE FUNDACJI

Będzie to możliwe za życia fundatora poprzez sporządzenie przez niego aktu założycielskiego u notariusza albo po śmierci fundatora na podstawie złożonego testamentu.
Fundacja rodzinna będzie osobą prawną z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Najważniejsze kwestie związane z jej funkcjonowaniem fundator będzie mógł zawrzeć w statucie.

Statut.
Jest podstawowym i najważniejszym dokumentem regulującym funkcjonowanie fundacji rodzinnej, niezbędnym do jej rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wymaga formy aktu notarialnego. Jest tworzony przez fundatora tak, aby jak najpełniej odzwierciedlać jego wolę i plany co do sytuacji rodzinnej i biznesowej.

Fundator.
Fundator zapewnia majątek niezbędny do założenia fundacji i dalszego jej funkcjonowania. Fundator w statucie określa cele i zamierzenia fundacji, a w pozostałych dokumentach może dodatkowo wskazać m.in. kierunki rozwoju firmy, politykę inwestycyjną, a także szczegółowo określić krąg beneficjentów oraz ich uprawnienia.

Majątek fundacji rodzinnej.
Założenie fundacji rodzinnej, analogicznie jak w przypadku spółek handlowych, będzie wiązało się z obowiązkiem utworzenia funduszu operatywnego, który stanowi mienie o minimalnej wartości 100.000 zł.
Po utworzeniu fundacji istnieje możliwość powiększania jej majątku przez dokonywanie darowizn przez fundatora lub spadkobiercę ustawowego po fundatorze.

Beneficjenci.
Beneficjentem może być osoba fizyczna ( również małoletnia) oraz organizacja pożytku publicznego. Listę beneficjentów tworzy fundator, określając przysługujące im uprawnienia i zasady ich przyznawania. Do aktualizacji listy beneficjentów jest uprawniony fundator lub Zarząd Fundacji, zgodnie z wolą fundatora.
Beneficjenci mają prawo do otrzymywania określonych świadczeń z fundacji – rodzaj tych świadczeń oraz ich wysokość określana jest przez fundatora. Świadczenia mogą być uzależnione od spełnienia określonego warunku lub terminu.

⛳  ORGANY FUNDACJI RODZINNEJ.

👉  Zarząd Fundacji
Jest jedynym obowiązkowym organem fundacji. Jego zadaniem jest prowadzenie spraw fundacji oraz reprezentowanie jej na zewnątrz (analogicznie jak w przypadku funkcji zarządu w spółkach kapitałowych).
Dodatkowo zadaniem Zarządu Fundacji jest prowadzenie aktualnej listy beneficjentów i informowanie ich o przysługujących im uprawnieniach.
W jego skład wchodzą wyłącznie osoby fizyczne. Mogą to być również beneficjenci, ale ich ilość nie może przekraczać 50%.

👉  Zgromadzenie Beneficjentów.
Tworzą je beneficjenci, którym w statucie przyznano prawo do zasiadania w nim. Zgromadzenie Beneficjentów może podejmować uchwały w sprawach określonych w statucie fundacji oraz w ustawie.

👉  Rada Protektorów.
Pełni funkcję kontrolną w stosunku do Zarządu Fundacji ( podobnie jak rada nadzorcza w spółkach kapitałowych). Jest organem dobrowolnym chyba, że liczba beneficjentów przekracza 25 osób.

⛳  ROZWIĄZANIE FUNDACJI.

Projekt ustawy przewiduje kiedy i w jaki sposób fundacja może być rozwiązana. Może tego dokonać:

🖐  Fundator przez złożenie oświadczenia o rozwiązaniu fundacji w formie aktu notarialnego.

🖐  Zgromadzenie Beneficjentów przez podjęcie jednomyślnej uchwały o rozwiązaniu fundacji z powodu niecelowość dalszego jej istnienia.

🖐  Zarząd Fundacji przez podjęcie jednomyślnej uchwały o rozwiązaniu fundacji jeśli cel określony przez fundatora w statucie został osiągnięty lub upłynął czas, na jaki fundacja została powołana.

Przeprowadzenie firmy przez sukcesję jest trudnym i odpowiedzialnym procesem. Osobą podejmującą kluczowe decyzje w realizacji tego procesu jest twórca firmy rodzinnej czyli nestor, który w świetle projektu ustawy jest fundatorem.

👣  Zachęcamy do zapoznania się z artykułami: PORADNIK DLA NESTORA FIRMY RODZINNEJ – część 1. oraz PORADNIK DLA NESTORA FIRMY RODZINNEJ – część 2., w których omawiamy problemy warte rozważenia.

👣  Zapraszamy też do zadawania pytań i korzystania z pomocy naszych ekspertów. https://synergy-consulting.pl/sukcesja/

Źródło:
Webinarium Konfederacji LEWIATAN „Sukcesja w biznesie – spotkanie dotyczące ustawy o fundacji rodzinnej” z dnia 31 marca 2021 r.
Raport „Fundacja Rodzinna – o krok od finału prac” Kancelaria Ożóg Tomczykowski.