Czterodniowy tydzień pracy – szansa czy fanaberia?

Pogrążona w kryzysie Hiszpania przetestuje czterodniowy tydzień pracy. Krytycy mówią, że to najgorszy moment. Pomysłodawcy – że trudno sobie wyobrazić lepszy.

👉  Wzrost produktywności i innowacyjności, poprawa zdrowia psychicznego pracowników i walka z kryzysem klimatycznym – to główne argumenty orędowników krótszego czasu pracy.

Wyniki eksperymentów z krótszym tygodniem pracy są bardziej niż obiecujące. Zarówno jeśli chodzi o korzyści dla pracowników ( zdrowie psychiczne, więcej wolnego czasu, praca bardziej dostępna dla kobiet), pracodawców ( wzrost wydajności) oraz klimatu ( skrócenie czasu pracy o 10% powoduje zmniejszenie śladu węglowego o 14,6%).

Pomysł, żeby skrócić tydzień pracy nie jest nowy. W wielu krajach – Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, Skandynawii – od lat trwa debata na temat tej idei, a nawet próby wcielenia jej w życie. Do tej pory skrócony czas pracy testowały pojedyncze przedsiębiorstwa albo miasta, Hiszpania będzie pierwszym państwem, w którym eksperyment wychodzi od rządu.

⛳  Pilotażowy, trzyletni projekt ma kosztować 50 mln euro, budżet w większości pochodzi z unijnego Funduszu Odbudowy. Weźmie w nim udział ok 200 firm średniej wielkości . Jedyne kryterium to gotowość do skrócenia tygodnia pracy, przy zachowaniu takich samych wynagrodzeń. Państwo pokryje koszty w 100% w pierwszym roku działania projektu, 50% w drugim i 25% w trzecim. Chodzi o to, aby sprawdzić, czy można zwiększyć produktywność i konkurencyjność firm.

👉  W Wielkiej Brytanii 2 lata temu powstał duży raport o czterodniowym tygodniu pracy. Wynika z niego, że korzystniejsze od jednolitego rozwiązania dla całej gospodarki jest stopniowe wprowadzanie zmian w kolejnych sektorach, z uwzględnieniem rozwiązań odpowiednich dla różnych branż.

👉  Przez ostatnie lata skrócony tydzień pracy testowały setki firm i urzędów w Szwecji, np. dom opieki i zakłady Toyoty w Goteborgu. W obu zakładach spadła liczba zwolnień lekarskich. Opiekunki w domu opieki miały więcej energii aby organizować dodatkowe aktywności dla pacjentów, natomiast wydajność w fabryce samochodów pozostała bez zmian.

👉  Unilever wprowadził 4 dni pracy w swojej nowozelandzkiej filii. Efekty tego pilotażowego programu zostaną poddane analizie na politechnice z Sydney i jeśli okażą się pozytywne, program zostanie rozszerzony na inne oddziały firmy na świecie.

👉  Podobny projekt wprowadził Microsoft w Japonii i w listopadzie zeszłego roku ogłosił, że wydajność pracowników wzrosła w tym czasie o 40%.

W samej Hiszpanii na czterodniowy tydzień pracy przestawiła się w zeszłym roku programistyczna firma Delsol, posiadająca 190 pracowników. 400 tys. euro przeznaczyła na zatrudnienie nowych osób oraz nowe technologiczne narzędzia. Nieobecności spadły o 28% w porównaniu z poprzednimi latami. Obroty wzrosły o 20%.

W Hiszpanii nie brakuje ekonomistów i polityków przekonujących, że debata o skróceniu czasu pracy w kraju pogrążonym w recesji to nie jest dobry pomysł. Problemem może okazać się fakt, że hiszpańska gospodarka opiera się na małych i średnich firmach, w których trudniej o pracę na zmiany czy inwestycje w innowacyjne technologie. Dodatkowo gospodarka oparta jest na usługach, głównie turystycznych.

Wyniki badań z całego świata przekonują, że w wielu branżach skrócenie pracy jest jak najbardziej wykonalne i opłacalne. Najlepiej sprawdza się testowanie w niewielkiej skali i w różnych branżach – co ma zamiar zrobić Hiszpania.

Znany ekonomista Robert Skidelsky przekonuje, że aby krótsza praca mogła się stać faktem, potrzebna jest przede wszystkim zmiana postaw społecznych.

Kanadyjska socjolożka Karen Foster zauważa: „Jesteśmy skrajnie przywiązani do myśli, że ciężka praca to wartość, a ludzie z dużą ilością czasu nie są godni zaufania”.

👍  W 1850 roku pracowaliśmy 11 godzin a w 2015 już tylko 8 godzin. Jeśli już raz skróciliśmy tydzień pracy, nic nie stoi na przeszkodzie, żebyśmy zrobili to znowu. W końcu to właśnie Hiszpania była w 1919 r jednym z pierwszych krajów Europy Zachodniej, gdzie 8 godzinny dzień pracy stał się normą.

Źródło:
https://wyborcza.pl/1,155287,14376655,W_Holandii_29_godzin__w_Danii_33___panstwa
_o_najkrotszym.html
Artykuł: Aleksandra Lipczak „Krócej, czyli lepiej”, Polityka nr 18, 27.04-4.05.2021